ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ

Ένα μεγάλο πνευματικό ανάστημα

(Βίος, θαύματα, απολυτίκιο) 

 Ο όσιος Κασσιανός ο Ρωμαίος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις κορυφαίες πνευματικές φυσιογνωμίες που σελαγίζουν στο Ορθόδοξο χριστιανικό στερέωμα. Γνήσιος εκφραστής του ασκητικού πνεύματος, θεωρείται ο θεμελιωτής του μοναχισμού στη δυτική Ευρώπη.

Ο άγιος Κασσιανός έζησε κατά τον 4^ο αιώνα μ.Χ. και ήταν γόνος ξακουστής οικογένειας στη Ρώμη. Πέραν των ιερών γραμμάτων, στα οποία  είχε εντρυφήσει η ψυχή του, διέθετε άρτια φιλοσοφική και επιστημονική κατάρτιση. Αυτή η σπουδαία μόρφωσή του αποτυπώνεται ανάγλυφα στα αξιόλογα συγγράμματά του. Αποτελούν σημείο αναφοράς για το ασκητικό και πνευματικό του ανάστημα με διαχρονική αξία και εμβέλεια. Ο ίδιος θα ομολογήσει ότι οφείλει όλες τις γνώσεις του για την πνευματική ζωή στο μεγάλο πατέρα της Εκκλησίας, τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο, τον οποίο αποκαλεί «μάρτυρα» και «πατέρα» του. Τον γνώρισε ως Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως, όταν είχε μεταβεί εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι και άλλη μια μεγάλη πνευματική μορφή, ο Άγιος  Ιωάννης της Κλίμακας, παραπέμπει στα έργα του Αγίου Κασσιανού, ενώ οι συλλογές των Γεροντικών διανθίζονται με πολλούς από τους λόγους της οσιακής αυτής μορφής. Έχουν βαθιά παιδαγωγικό, διδακτικό και παραινετικό χαρακτήρα, σε σοβαρά θεολογικά ζητήματα και καθημερινούς προβληματισμούς. Η αποτύπωση της σκέψης του έχει τόσο διαχρονικό χαρακτήρα ώστε ο αναγνώστης αισθάνεται ότι αναφέρεται στην εποχή του.

Ο άγιος Κασσιανός περιόδευσε για μεγάλο χρονικό διάστημα και έζησε σε μεγάλα και ξακουστά μοναστήρια της Ανατολής και της Δύσης. Όταν επέστρεψε στη Ρώμη χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Με το όνομα του αγίου Κασσιανού συνδέεται η ίδρυση μεγάλων μοναστικών κέντρων στη νότια Γαλλία και στην Ισπανία. Κοιμήθηκε οσιακά το έτος 435 μ.Χ.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία είδε στο πρόσωπο, στη βιοτή και στο συγγραφικό έργο του Αγίου Κασσιανού τον φορέα και ταμιούχο του Ορθόδοξου μοναχικού φρονήματος, καθώς και τον ερμηνευτή των δογμάτων της πίστης, ο οποίος «λόγω και έργω», μετετράπη σε αυθεντικό οδοδείκτη που παραπέμπει στη Βασιλεία των Ουρανών.

Ο Καθηγητής της Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Φ. Δημητρακόπουλος, στο έργο του «Σελίδες για τον Άγιο Κασσιανό τον Ρωμαίο στην παλιά πόλη της Λευκωσίας», (Ακτή, 1977), αναφέρει ότι στη μαρτυρική Κύπρο τιμάται το όνομα του αγίου στην ημέρα της μνήμης του. Αντίθετα, η Δυτική Εκκλησία δεν τον κατέταξε στο επίσημο Αγιολόγιό της και δεν τον τιμά, εκτός της περιοχής της Μασσαλίας, ( στις 2 Ιουλίου), όπου ο Κασσιανός φέρεται να είχε επιστρέψει μετά από την περιοδεία του σε μοναστικά κέντρα της Ανατολής. Οι Δυτικοί τον αποκαλούν απλός «Ιερό» (Dr. Newmani: “Historical sketchew”, 3, 307).

Ο μεγάλος προστάτης και θαυματουργός

Ο κ. Στέλιος Παπαντωνίου, πρόεδρος της εκκλησιαστικής επιτροπής του ναού, σημειώνει ότι οι μαρτυρίες για την επιτέλεση θαυμάτων από τον άγιο είναι συνεχείς. «Κάθε λίγο όλο και κάποιος πιστός θα έλθει να μας αναφέρει ένα θαύμα του Αγίου Κασσιανού. Για μένα όμως το μεγαλύτερο θαύμα του αγίου είναι που σταμάτησε την «πράσινη γραμμή» μόλις 30 μέτρα από το ναό του. Γνωρίζουμε καλά ότι στα σχέδια των Τούρκων ήταν και αυτό το κομμάτι της Λευκωσίας.

Ο Άγιος Κασσιανός ποτέ δεν κουράζεται να πρεσβεύει για τα αγιασμένα χώματα της περιοχής και για όλη τη Μεγαλόνησο. Παραμένει για αιώνες ο ακοίμητος προστάτης του νησιού.

-Τα Χριστούγεννα του 1963 αναχαίτισε το μένος των Τούρκων που ήθελαν να προβούν σε σφαγιασμό των Χριστιανών όταν βρίσκονταν στους ναούς τη νύκτα των Χριστουγέννων.

-Τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1974 ανέκοψε ακριβώς έξω από την πόρτα του την ορμή των εισβολέων.

-Και σήμερα, χάρη στον όσιο Κασσιανό, σ’ εκείνο το απόμερο αλλά γεμάτο φως και ελπίδα τόπο, το θαύμα λειτουργεί σε ανώτερες συχνότητες.

Οι κάτοικοι της περιοχής έχουν να μιλούν και για πολλά άλλα θαύματα, σε προσωπικό αλλά και ενοριακό επίπεδο.

Η εκκλησία του Αγίου Κασσιανού, είναι από τις λίγες που δεν αισθάνθηκαν τη βαρβαρότητα των Τούρκων, όπως δυστυχώς συνέβη με τους ναούς της ίδιας περιοχής, του Αγίου Λουκά, του Αγίου Ιακώβου και του Αγίου Γεωργίου.

Το ασημένιο κράνος

Το πολυτιμότερο κειμήλιο της εκκλησίας είναι ένα ασημένιο κράνος (αποκαλείται και σκούφια, παρόλο ότι είναι μεταλλικό), το οποίο πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τον Άγιο Κασσιανό. Όπως εξηγεί ο κ. Στέλιος Παπαντωνίου εξηγεί ότι πολλά από τα αρχαία κειμήλια του ναού πιθανολογείται ότι βρέθηκαν κατά το Μεσαίωνα σε σπηλιά της περιοχής, μεταξύ αυτών και το ασημένιο κράνος, το οποίο θεωρείται θαυματουργό (πολλά άτομα που υποφέρουν κυρίως από πονοκεφάλους ζητούν να γίνει παράκληση στη διάρκεια της οποίας ο ιερέας τους φορά το κράνος).

Πώς βρέθηκαν προσωπικά αντικείμενα του Αγίου Ιωάννου του Κασσιανού στην Κύπρο, είναι άγνωστο, αφού ο Άγιος έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του – και ενταφιάσθηκε – στη Μασσαλία της Γαλλίας.

Το ρολόι του τυφλού ορφανού

Ένα ξύλινο ρολόι στα δεξιά της εισόδου του ναού με μια αναγραφή «Δωρεά Νικολή (τυφλού) ορφανού, 1929». Σύμφωνα με τις αφηγήσεις ο Νικολής, στον οποίο γίνεται αναφορά, γεννήθηκε το 1880. Η μάνα του τον μεγάλωνε μόνη της. Από ιατρικό λάθος ο Νικολής έχασε το φως του. Η μάνα πεθαίνει πολύ νέα και το παιδί διαμένει μόνο σ’ ένα μικρό δωματιάκι, στην ενορία του Αγίου Κασσιανού. Μεγαλώνει με τη φροντίδα των γειτόνων. Κερδίζει τα στοιχειώδη για την επιβίωσή του παίζοντας μαντολίνο σε γάμους, γιορτές και στους δρόμους. Για να τον θυμούνται και μετά το θάνατό του ο Νικολής χάρισε στην εκκλησία του Αγίου Κασσιανού αυτό το ρολόι. Τοποθετήθηκε μάλιστα στο μέρος που πάντα στεκόταν ο Νικολής. Η εκκλησιαστική επιτροπή δεν παραλείπει πάντως να τελεί το μνημόσυνό του τη μέρα που γιορτάζει ο Άγιος Κασσιανός.

Το Απολυτίκιο του Αγίου Κασσιανού

Της σοφίας τον λόγον Πάτερ τοις έργοις σου, ασκητικώς γεωργήσας ως οικονόμος πιστός, αρετών μυσταγωγείς τα κατορθώματα, συ γαρ πράξας ευσεβώς, εκδιδάσκεις ακριβώς, Κασσιανέ θεοφόρε, και τω Σωτήρι πρεσβεύεις, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.